Sytuacja finansowa w motoryzacji nie napawa optymizmem. W kryzys z niespłaconymi długami weszła co 17. firma handlująca pojazdami i co 15. firma produkcyjna. Na koniec marca zaległości tego sektora przekroczyły 1,2 mld zł – wynika z danych Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor i bazy BIK. Sprzedaż aut drastycznie spada, podobnie jak rejestracja pojazdów. Wyhamowała też produkcja. Do tego mówi się już o kilkudziesięcioprocentowych podwyżkach cen samochodów. Według wywiadowni gospodarczej Bisnode, aż dwie trzecie firm handlowych w tej branży jest w słabej i złej kondycji, to jak sobie poradzą w najbliższej przyszłości pokaże czy branża utrzyma się na powierzchni.
Przemysł motoryzacyjny jest jednym z najważniejszych działów polskiej gospodarki. Jak wynika z obliczeń Polskiego Instytutu Ekonomicznego, odpowiada za 3,4 proc. PKB w Polsce oraz zapewnia miejsca pracy 0,5 mln osób. Branża ta jest silnie uzależniona od zagranicznego popytu na samochody oraz części i akcesoria motoryzacyjne.
Według PIE łącznie z tytułu spadku popytu krajowego i zagranicznego powstałoby mniej wartości dodanej o 18,1 mld zł, a pracę straciłoby 167 tys. osób. Oznaczałoby to 1,3 proc. mniej wartości PKB w całej polskiej gospodarce i 1,1 proc. mniej ogółu zatrudnionych. Szacunki te uwzględniają nie tylko przemysł motoryzacyjny, ale również działy z nim współpracujące – takie jak np. produkcję metali, tworzyw sztucznych, sprzedaż i naprawę samochodów. Od początku tego roku do końca marca zarejestrowano w Polsce 107 641 samochodów osobowych, o 23 proc. mniej w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego (-32 163 szt.). Z badania 4P Research Mix wynika, że z powodu pandemii i wynikających z niej konsekwencji finansowych z zakupu samochodu zrezygnowało 4 proc. badanych. Tymczasem zaległości branży motoryzacyjnej rosną. Przez rok zwiększyły się o 107 mln zł (ponad 9 proc.) – podaje Rejestr Dłużników BIG InfoMonitor oraz BIK.
Sytuacja finansowa sprzed pandemii nie napawa optymizmem
Z danych zgromadzonych w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor i bazie BIK wynika, że na koniec marca zaległości miało 6 proc. podmiotów zajmujących się handlem hurtowym i detalicznym pojazdami samochodowymi oraz naprawą pojazdów. Wśród firm produkcyjnych niesolidnych dłużników było 6,7 proc. Oznacza to, że płatności opóźnione o co najmniej 30 dni na kwotę min. 500 zł wobec partnerów biznesowych i banków wykazywała co 17. firma handlowa i co 15. produkcyjna. Zaległe zobowiązania wobec banków i kontrahentów na koniec marca miało 13 554 firm z tych sektorów ( w zestawieniu brane są pod uwagę firmy aktywne, zawieszone i zamknięte), a ich zaległości przekroczyły 1,2 mld zł i przypadają głównie na firmy zajmujące się sprzedażą. Najwyższy odsetek firm z zaległościami odnotowali jednak producenci ciężarówek – 18,9 proc. i samochodów osobowych – 13,5 proc. W handlu najwięcej ryzykownych firm ma sprzedaż hurtowa i detaliczna pozostałych pojazdów samochodowych z wyłączeniem motocykli, oraz sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych i furgonetek, odpowiednio 11,2 proc. i 9,9 proc. O ile jednak przez rok o 4 proc. wzrosła liczba firm handlowych z problemami ze spłatą kredytów, bieżących rachunków oraz względem kontrahentów, to wśród producentów ubyło złych płatników o 7 proc. Za sprawą handlu pojazdami łączny dług branży powiększył się o 101,9 mln zł. Średnia zaległość przypadająca na firmę zajmującą się sprzedażą pojazdów wynosi obecnie prawie 83 tys. zł. Jednak gdy mowa o producentach jest to już 577 tys. zł.
Motoryzacja (PKD G45) | Odsetek firm z zaległościami | Kwota zaległości w zł |
Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi, naprawa pojazdów samochodowych | 6,0% | 1 104 472 403 |
Sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych i furgonetek | 9,9% | 452 234 898 |
Sprzedaż hurtowa i detaliczna pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli | 11,2% | 66 283 219 |
Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli | 4,5% | 318 969 612 |
Sprzedaż hurtowa części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli | 7,8% | 175 729 382 |
Sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli | 5,5% | 74 651 645 |
Sprzedaż hurtowa i detaliczna motocykli, ich naprawa i konserwacja oraz sprzedaż hurtowa i detaliczna części i akcesoriów do nich | 5,2% | 16 603 648 |
Źródło: BIG InfoMonitor i BIK
Motoryzacja (PKD C29) | Odsetek firm z zaległościami | Kwota zaległości w zł |
Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli | 6,7% | 114 811 301 |
Produkcja silników do pojazdów samochodowych (z wyłączeniem motocykli) oraz do ciągników rolniczych | 5,9% | 92 894 |
Produkcja samochodów osobowych | 13,5% | 1 003 313 |
Produkcja autobusów | 12,1% | 203 581 |
Produkcja pojazdów samochodowych przeznaczonych do przewozu towarów | 18,9% | 65 981 684 |
Produkcja pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli | 10,4% | 8 995 860 |
Produkcja nadwozi do pojazdów silnikowych, produkcja przyczep i naczep | 9,7% | 18 379 532 |
Produkcja wyposażenia elektrycznego i elektronicznego do pojazdów silnikowych | 4,0% | 3 742 743 |
Produkcja pozostałych części i akcesoriów do pojazdów silnikowych, z wyłączeniem motocykli | 4,9% | 16 411 695 |
Źródło: BIG InfoMonitor i BIK
– Branża motoryzacyjna jest szczególnie podatna na zmiany koniunktury gospodarczej, bo w okresie kryzysu popyt na samochody gwałtownie maleje. Do tego dochodzą ograniczenia w przemieszczaniu się mieszkańców i obawy o pogorszenie się ich sytuacji finansowej w najbliższym czasie, a także utrudnienia w rejestrowaniu nowych pojazdów. Z kolei zamykanie fabryk samochodów w krajach UE doprowadziły do spadku produkcji pojazdów oraz coraz większe problemy poddostawców części i akcesoriów motoryzacyjnych, zarówno na potrzeby krajowych zakładów, jak i producentów za granicą – wskazuje Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor. Sytuacji nie sprzyjają zaległości. Na jedną firmę handlową przypada już średnio 83 tys. zł, a produkcyjną niemal 577 tys. zł. Nasze analizy sytuacji finansowej szeroko pojętej branży motoryzacyjnej pokazują jednak obraz jeszcze sprzed pandemii, bo statystyki dotyczące zaległości uwzględniają co najmniej 30 dniowe opóźnienia w rozliczeniach między firmami, stąd kłopoty wywołane koronawirusem dopiero będą widoczne w najbliższych miesiącach – wyjaśnia.
Dwie trzecie firm z branży motoryzacyjnej jest w raczej słabej i złej kondycji
Jeszcze przed pandemią kondycja finansowa firm handlowych związanych z rynkiem motoryzacyjnym była słaba. Dotyczy to wszystkich składowych branży: sprzedaży aut, części zamiennych, naprawy i konserwacji, sprzedaży hurtowej i detalicznej znajduje się w złej i raczej słabej kondycji finansowej. Dzisiaj zaledwie 3 proc. ze zbadanych przez Bisnode firm z branży motoryzacyjnej jest w bardzo dobrej sytuacji finansowej, 31 proc. w dobrej. 6 proc. w bardzo złej i aż 60 proc. w słabej. To właśnie te ostatnie będą w najbliższej przyszłości decydować o tym, czy branża utrzyma się na powierzchni.
Motoryzacja (G45) | SILNA | DOBRA | RACZEJ SŁABA | ZŁA |
Sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych i furgonetek | 5% | 29% | 59% | 8% |
Sprzedaż hurtowa i detaliczna pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli | 7% | 30% | 55% | 9% |
Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli | 1% | 20% | 76% | 4% |
Sprzedaż hurtowa części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli | 5% | 35% | 52% | 7% |
Sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli | 1% | 44% | 51% | 4% |
Sprzedaż hurtowa i detaliczna motocykli, ich naprawa i konserwacja oraz sprzedaż hurtowa i detaliczna części i akcesoriów do nich | 1% | 26% | 67% | 6% |
Średnia | 3% | 31% | 60% | 6% |
Źródło: Bisnode Polska
Niepewne prognozy przewidują wzrost cen i liczą na szybki rozruch gospodarki
W opinii firmy zajmującej się wynajmem samochodów Carsmile, prawdopodobieństwo spadku cen nowych aut wynosi 5 proc., natomiast prawdopodobieństwo podwyżki, która ma pokryć rosnące koszty produkcji, a także koszty przestojów w fabrykach z powodu pandemii, to 60 proc. W marcu średnia cena nowego samochodu osobowego sprzedanego w Polsce wyniosła 124,7 tys. zł. W skali roku nowe samochody zdrożały średnio o 11,3 proc., a w stosunku do grudnia 2019 r. – o 3,8 proc. Gdyby w kolejnych miesiącach tego roku ceny rosły w takim samym tempie, jak w pierwszym kwartale, w całym 2020 r. mowa byłaby o podwyżkach średnio o 15,4 proc. Hamująca sprzedaż nowych samochodów, będąca skutkiem epidemii koronawirusa, teoretycznie powinna powstrzymać producentów od podnoszenia cen, a nawet spowodować, że ceny zaczną maleć, aby zachęcić klientów do zakupu. Jednak według analityków Carsmile, pomimo spadku sprzedaży, najbardziej prawdopodobny jest wzrost cen samochodów o 60 proc. Producenci podniosą bowiem ceny, aby pokryć rosnące koszty produkcji aut, a także koszty przestojów w fabrykach do jakich doszło z powodu koronawirusa. Pomimo spadku sprzedaży będą więc dążyli do tego, aby w miarę możliwości obronić swoje marże.
Co może firmom pomóc w kryzysie? Potwierdzona wiarygodność finansowa
Rejestr Dłużników BIG InfoMonitor pomaga nie tylko w sprawdzaniu kontrahentów i odzyskiwaniu należności – umożliwia też uzyskanie Certyfikatu Firmy Wiarygodnej Finansowo, który potwierdza rzetelność płatniczą przedsiębiorcy. Firma wiarygodna finansowo, która nie ma zaległości odnotowanych w BIG InfoMonitor, BIK oraz ZBP może informować o tym potencjalnych kontrahentów. Istotną wiadomością jest również to, że aktualność certyfikatu można sprawdzić online, w czasie rzeczywistym. Jeśli firma zostaje wpisana jako dłużnik, certyfikat traci ważność.
W dobie spowolnienia gospodarczego, kontrahenci z pewnością będą cenić współpracę przede wszystkim z tymi partnerami, którzy mogą wykazać się wiarygodnością finansową. Dlatego firmy spełniające surowe kryteria certyfikatu, chętnie się nim chwalą na swoich stronach internetowych, w stopkach maili czy po prostu wieszając certyfikat w siedzibie firmy.
Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor (BIG InfoMonitor) prowadzi Rejestr Dłużników BIG. Działając w oparciu o Ustawę o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych przyjmuje, przechowuje i udostępnia informacje gospodarcze o przeterminowanym zadłużeniu osób i firm. BIG InfoMonitor umożliwia dostęp do baz: Biura Informacji Kredytowej i Związku Banków Polskich, dzięki czemu stanowi platformę wymiany informacji pomiędzy sektorem bankowym i pozostałymi sektorami gospodarki. Oferuje również sektorowi bankowemu i przedsiębiorcom narzędzia do weryfikowania wiarygodności płatniczej klientów i kontrahentów oraz wspiera ich w odzyskiwaniu zaległych należności. BIG InfoMonitor jest spółką zależną sektora bankowego – poprzez Biuro Informacji Kredytowej – swojego głównego akcjonariusza.
Źródło: Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor (BIG InfoMonitor)
Foto: Pexels / Kaique Rocha