Lotnictwo i kosmonautyka, informatyka oraz motoryzacja to trzy z czterech inteligentnych specjalizacji, które napędzają rozwój Podkarpacia. Wizytówką regionu jest przede wszystkim przemysł lotniczy. To właśnie tu znajduje się najważniejszy klaster lotniczy w Europie Środkowo-Wschodniej, który odpowiada nawet za 90 proc. krajowej produkcji w tej branży. Inteligentne specjalizacje to szansa dla regionów. Mogą zapewnić wzrost konkurencyjności, a w konsekwencji szybszy rozwój – przekonuje Adam Hamryszczak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju.
– Inteligentne specjalizacje przede wszystkim poprawiają konkurencyjność gospodarki danego regionu. Zwiększają przewagi konkurencyjne i powodują, że wiele aktorów życia społeczno-gospodarczego jest w to zaangażowanych. Mówię tutaj o administracji publicznej, uczelniach i przedsiębiorcach. W ten sposób nawiązuje się odpowiednia współpraca, która tworzy wartość dodaną – podkreśla w rozmowie z agencją Newseria Biznes Adam Hamryszczak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju.
Krajowe inteligentne specjalizacje (KIS) stanowią obszary badawczo-rozwojowe i innowacyjne o największym potencjale rozwojowym dla polskiej gospodarki i społeczeństwa. Rząd wyznaczył ich siedemnaście. Wśród nich są procesy i produkty sektora rolno-spożywczego i leśno-drzewnego, inteligentne i energooszczędne budownictwo, rozwiązania transportowe przyjazne środowisku czy innowacyjne technologie morskie. Wsparcie finansowe na ich rozwój przewidziane jest w głównej mierze z programu operacyjnego Inteligentny Rozwój. Dodatkowo każdy polski region zidentyfikował i rozwija w perspektywie do 2020 roku inteligentne specjalizacje dopasowane do lokalnej specyfiki. Część regionalnych inteligentnych specjalizacji jest tożsama z krajowymi i te mogą liczyć na finansowanie z poziomu krajowego.
– W 2019 roku będzie dokonywany przegląd przez Komisję Europejską poszczególnych regionalnych programów operacyjnych. Myślę, że to będzie czas, żeby zastanowić się nad tym, w jaki sposób inteligentne specjalizacje wybrane przez poszczególne władze samorządowe w konsultacjach społecznych już wpłynęły na rozwój gospodarki danego regionu –mówi Adam Hamryszczak.
Województwo podkarpackie w Regionalnej Strategii Innowacji stawia na lotnictwo i kosmonautykę, motoryzację, informatykę i telekomunikację oraz jakość życia. Jako jedyne w kraju określiło branżę lotniczą jako swoją inteligentną specjalizację.
– Podkarpacie słynie z lotnictwa. Wpisane jest ono w nasz kod genetyczny. Rozwój gospodarczy zależy od tego, ile środków zainwestujemy w innowacje, w postęp, nowoczesne rozwiązania technologiczne, ale także w ludzi – wskazuje Władysław Ortyl, marszałek województwa podkarpackiego.
To właśnie tutaj znajduje się Dolina Lotnicza. Na Podkarpaciu powstaje nawet 90 proc. krajowej produkcji przemysłu lotniczego.
– Przemysł lotniczy czy aerokosmiczny przez swoją definicję już jest innowacyjny. To najnowocześniejsze technologie, a także wiedza oraz koncentracja 30 tys. pracowników, bardzo dobrze wykształconych, dobrze zmotywowanych, z dostępem do najnowszych technologii – mówi Marek Darecki, prezes zarządu Pratt & Whitney Rzeszów i prezes klastra Dolina Lotnicza.
Coraz więcej zagranicznych inwestorów patrzy na Podkarpacie jako jeden z najważniejszych ośrodków dla przemysłu lotniczego w Europie. Region wyróżnia dostęp do najnowszych technologii i wysoko wykwalifikowana kadra.
– Ryzyka byłyby, gdyby wystąpiła jakaś niestabilność polityczna, bo ten biznes nie lubi niestabilności. Martwiliśmy się, że kiedy będziemy coraz więcej zarabiać, inwestorzy odejdą. Jednak w dobie czwartej rewolucji przemysłowej niskie koszty pracy w ogóle przestają się liczyć. Inwestorzy przychodzą do nas, bo tutaj są utalentowani ludzie, świetna infrastruktura i dobre środowisko biznesowe – podkreśla Darecki.
Analiza SWOT, przygotowana przez Wyższą Szkołę Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, jako silne strony klastra wskazuje dużą koncentrację firm branży lotniczej na relatywnie niewielkim obszarze, zaplecze naukowe i produkcyjne, bliską współpracę z sektorem naukowo-badawczym i wysoki poziom kadr. Obecnie Dolina Lotnicza to 160 przedsiębiorstw, które zatrudniają blisko 30 tys. osób, a sprzedaży sięga 3 mld dolarów. W ciągu 15 lat sprzedaż wzrosła jedenastokrotnie.
– Ważne, żebyśmy nie byli tylko fabryką dla innych. Musimy wyjść poza fabrykę, produkcję, potrzebne są biura konstrukcyjne, a także business development, marketing, zarządzanie projektami. To jest to, co nasz czeka. Wprawdzie to bardzo trudny krok do wykonania, ale za 15 lat będziemy na zupełnie innej pozycji – przekonuje Marek Darecki.
Województwo podkarpackie właśnie ruszyło z kampanią promującą gospodarczy potencjał regionu. Jej hasło to: „Podkarpackie. Wyższy poziom innowacji”, który będzie widoczny w największych mediach, na billboardach i w internecie. Kampania ma wzmocnić wizerunek Podkarpacia jako regionu nie tylko atrakcyjnego turystycznie, lecz także rozwijającego się pod względem gospodarczym, wdrażającego innowacje i rozwijającego nowoczesne technologie. Jej autorzy liczą na to, że przyciągnie ona zarówno krajowych, jak i zagranicznych inwestorów.
